Επος του 40 : 7.976 στρατιωτες άταφοι και παραμένων !

Τὸ βιβλίο τοῦ Γεωργίου Σούρλα «Οἱ ἥρωες τοῦ 1940 περιμένουν» ανέδειξε τοὺς 7.976 ἥρωες ποὺ ἔπεσαν στὰ πεδία τῶν μαχῶν στὴ Βόρεια Ἤπειρο, οἱ ὁποῖοι πρέπει νὰ βροῦν τὴν τελευταία τους κατοικία, ἀφοῦ παραμένουν ἄταφοι ἢ προσωρινὰ θαμμένοι.Αὐτὸ ἄλλωστε ἐπιβάλλουν τὰ πανάρχαια ἔθιμά μας, τὸν σεβασμὸ στοὺς νεκρούς. Στὴν Ἑλλάδα κάνουμε παρελάσεις, βγάζουμε λόγους, οἱ νεκροὶ ὅμως ξεχειμωνιάζουν ἄταφοι, ἀνέφερε χαρακτηριστικὰ ὁ συγγραφέας.
Μὲ τὸ θέμα τῶν ἡρώων ποὺ παραμένουν ἄταφοι, ἄρχισε νὰ ἀσχολεῖται ὁ κ. Σούρλας, ὅταν πρὶν κάποια χρόνια του τηλεφώνησε ἕνας Βορειοηπειρώτης ἀπὸ τὴν Κορυτσὰ καὶ τοῦ εἶπε ὅτι τὴν ὥρα ποὺ ὄργωνε τὸ χωράφι του, ἔβγαιναν ὀστᾶ καὶ ἔσπαζαν κρανία νεκρῶν ἀνθρώπων.Ἐπίσης γιὸς πεσόντος τοῦ ἀνέφερε ὅτι θέλει νὰ δεῖ τὸ ὄνομα τοῦ πατέρα του σὲ μία μαρμάρινη πλάκα καὶ ἕνας ταξίαρχος ὅτι θέλει νὰ βρεῖ τὰ ὀστᾶ τοῦ ἀδελφοῦ του.

Μὲ τὰ χρήματα ἀπὸ τὴ Βουλὴ τῶν Ἑλλήνων, ἀπὸ τὰ ἔσοδα τοῦ βιβλίου καθὼς καὶ ἀπὸ τὶς δωρεὲς πολλῶν ἐπώνυμων καὶ ἀνώνυμων Ἑλλήνων θὰ δημιουργηθεῖ τὸ μνημεῖο στὸ Καλπάκι, γιατί οἱ ἥρωες περιμένουν.....

Στις 09 Φεβρουαρίου 2009 και αφού μεσολάβησαν διαπραγματεύσεις δέκα περίπου ετών, η Ελλάδα και η Αλβανία υπέγραψαν συμφωνία κατασκευής δύο κοιμητηρίων στις περιοχές Κλεισούρα και Βουλιαράτες για τον ενταφιασμό των 12,000 πεσόντων Ελλήνων στρατιωτικών του ελληνοϊταλικού πολέμου στην Αλβανία.Οι πρώτες προσπάθειες, μετά από πολλά χρόνια καθυστέρησης για την επίτευξη αυτής της συμφωνίας, έγιναν το 1997 και το 1998, χωρίς όμως αποτέλεσμα, λόγω της αρνητικής στάσης του αλβανικού Υπουργείου Εξωτερικών.Το 2005 επανατέθηκε το θέμα στην τότε πολιτική ηγεσία της Αλβανίας και ανακινήθηκε η διαδικασία σύνταξης κειμένου συμφωνίας.Επί του αρχικού κειμένου των διαπραγματεύσεων οι τροποποιήσεις που η αλβανική πλευρά αξίωσε, αφορούσαν στην απαλοιφή κάθε αναφοράς στο στρατιωτικό χαρακτήρα της συμφωνίας, στη μείωση του αριθμού των κοιμητηρίων από τρία σε δύο και στη διάθεση των χώρων κατασκευής τους όχι από την Ορθόδοξη εκκλησία της Αλβανίας, αλλά από το αλβανικό κράτος. Οι παραπάνω αντιρρήσεις πέραν του ότι είναι αυστηρές, ιδιαίτερα στον αριθμό των κοιμητηρίων που κρίνονται λίγα αναλογικά του αριθμού των πεσόντων, καθυστέρησαν σημαντικά την όλη διαδικασία.Σκοπός της συμφωνίας ήταν και παραμένει ο καθορισμός των διαδικασιών σχετικά με την αναζήτηση, την εκταφή, τον προσδιορισμό της ταυτότητας και τον ενταφιασμό των ελλήνων πεσόντων στις πολεμικές επιχειρήσεις στην Αλβανία, ώστε να αποδοθεί η δέουσα τιμή δια του ενταφιασμού των νεκρών σε χώρους αιωνίας μνήμης.Ωστόσο, δυο χρόνια μετά την υπογραφή της συμφωνίας και παρά τη δέσμευση της Αλβανικής πλευράς, η διαδικασία αναζήτησης, εκταφής, συγκέντρωσης, ταυτοποίησης των οστών και ενταφιασμού τους σε οργανωμένα κοιμητήρια φαίνεται να  υλοποιείται με πολύ αργά βήματα .
Σύμφωνα με την υπογεγραμμένη Συμφωνία μεταξύ Ελλάδας- Αλβανίας (Ν. 3782/2009), το έργο της αναζήτησης- εκταφής- προσδιορισμού ταυτότητας και ενταφιασμού των λειψάνων των πεσόντων θα αναληφθεί από Μικτή Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων (Ελλήνων- Αλβανών).Από ελληνικής πλευράς έχει συγκροτηθεί η Ομάδα Εμπειρογνωμόνων με σύνθεση από φορείς εντός και εκτός ΥΠΕΘΑ και αναμένεται η συγκρότηση της αντίστοιχης αλβανικής Ομάδας. Η ελληνική Ομάδα εμπειρογνωμόνων συγκλήθηκε στις 17 Ιανουαρίου 2011 προκειμένου να εξετάσει την οργάνωση και τη λειτουργία της, παρουσία και του ΑΚΑΜ Τιράνων στην Αθήνα. Σε σύσκεψη της Ομάδας που πραγματοποιήθηκε εκ νέου την 22 Ιουνίου 2011, δρομολογήθηκαν οι δράσεις κατά φορέα σχετικά με το έργο της ανεύρεσης και του ενταφιασμού των οστών των πεσόντων, ενώ η επόμενη σύσκεψη της Ομάδας έλαβε χώρα την 12η Ιουλίου 2011.Την 15η Μαρτίου 2011, ο Έλληνας Πρέσβης στα Τίρανα προέβη σε ρηματική διακοίνωση στο Αλβανικό ΥΠΕΞ και παράλληλα συναντήθηκε στις 16 Ιουνίου 2011 για το θέμα αυτό με τον Υπουργό Εξωτερικών της Αλβανίας, ο οποίος τον διαβεβαίωσε ότι έχει δώσει εντολή περαιτέρω χειρισμού της υπόθεσης στους αρμόδιους φορείς του Υπουργείου του και ότι το θέμα είναι σε εξέλιξη.Επιπλέον, σημειώνεται ότι το 1999 περατώθηκε το νεκροταφείο στους Βουλιαράτες, το οποίο είναι πλήρες, περιλαμβάνει 57 τάφους (με λείψανα πεσόντων με ονομαστική πιστοποίηση) και 196 μεταλλικά οστεοφυλάκια (με λείψανα χωρίς πιστοποίηση). Το 2006 περατώθηκε το νεκροταφείο στην Κλεισούρα (960 θέσεων) στο οποίο πρόκειται να τοποθετηθούν τα οστά που θα βρεθούν από τις έρευνες. Τέλος, το νεκροταφείο της Κλεισούρας προβλέπεται να επεκταθεί κατά 4 στρέμματα.

'Εχουν περάσει 73 χρόνια από τότε και η ελληνική πολιτεία δεν έχει κλείσει την οφειλή της. Μέχρι όμως  να το κάνει 7.976 Ελληνες στρατιωτες θα είναι άταφοι και παραμένων στο πεδίο της Βόρειας Ηπείρου θυμίζοντας μας σήμερα πως ο φασισμός απο εκεί δεν πέρασε ...